Bệnh bạc lá là một trong những bệnh hại gặp phải thường xuyên trên các loại cây trồng, nhất là lúa, gây ra thiệt hại lớn về năng suất và chất lượng cây trồng. Do đó, việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh bạc lá là điều cực kỳ quan trọng để bảo vệ cây lúa và tăng cường hiệu suất nông nghiệp. Bà con nông dân có thể áp dụng một loạt các biện pháp phòng trừ bệnh bạc lá lúa để bảo vệ cây trồng và cải thiện năng suất. Hãy cùng khám phá cùng Phân bón Canada về cách phòng trừ bệnh bạc lá hại lúa qua bài viết dưới đây.
Hiểu rõ về hiện tượng bệnh bạc lá gây hại cho cây lúa
Bệnh bạc lá lúa là một trong những bệnh thường gặp với các triệu chứng và đặc điểm như sau:
- Cây lúa thể hiện dấu hiệu cháy dọc từ mép lá từ đầu chóp lá cháy xuống, đây còn được gọi là bệnh cháy bìa lá.
- Vào buổi chiều, những giọt keo của vi khuẩn bạc lá khô đọng lại ở mép lá và có màu vàng, kích thước nhỏ như trứng tôm.
- Vào buổi đêm sương, những giọt keo của vi khuẩn này tan ra, chảy dài theo mép lá và gió làm xây xát lây lan sang những lá khác.
- Bệnh nặng khiến cho lá lúa bị cháy, đặc biệt là lá cháy khiến cho lúa bị lép lửng với tỉ lệ cao, làm giảm năng suất nghiêm trọng.
- Bệnh bạc lá lúa lan theo chiều gió, đặc biệt là khi trời ẩm ướt và có gió, và có thể lan sang các giống lúa khác, đặc biệt là giống BT7 và Tạp giao.
Nguyên nhân và hậu quả của bệnh bạc lá trên cây lúa
Nguyên nhân
Bệnh bạc lá lúa có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm:
- Sử dụng các giống lúa dễ bị bệnh bạc lá, như một số giống tạp giao và một số giống chất lượng.
- Thời tiết nóng ẩm, đặc biệt là khi cây lúa đang ở giai đoạn cần quang hợp cao và gặp mưa to gió lớn.
- Nếu đất không được xử lý kỹ, cây lúa có thể bị nhiễm bệnh vàng lá sau thu hoạch. Nếu bón thêm phân để cấp cứu vàng lá, cây lúa sẽ phát triển rễ mới và lá non sẽ không phát triển đầy đủ. Điều này sẽ khiến cho cây lúa dễ bị nhiễm bệnh khi gặp mưa dông.
- Bón thừa nhiều đạm, bón lai rai, bón muộn, không cân đối giữa lượng đạm – lân – kali hoặc những ruộng trũng gây dồn đạm cuối vụ.
- Áp dụng biện pháp thâm canh gieo cấy, chăm bón không đúng kỹ thuật.
Hậu quả của bệnh bạc lá ở lúa
Vi khuẩn Xanthomonas oryzae tấn công cây lúa, gây ra các triệu chứng như cháy bìa lá, giọt keo trên lá, và làm giảm khả năng quang hợp của cây. Do đó, cây lúa không thể tạo ra đủ dinh dưỡng để nuôi hạt, dẫn đến tỷ lệ lép rất cao và làm giảm năng suất rất lớn. Các ruộng lúa bị mắc bệnh có thể mất trên 50% năng suất, gây thiệt hại nặng nề cho người nông dân và nền kinh tế đất nước.
Biện pháp phòng trừ bệnh bạc lá lúa
Lợi ích của việc sử dụng các giống lúa kháng bệnh trong nghề nông
Để kiểm soát bệnh bạc lá lúa, việc sử dụng những giống lúa có khả năng chống chịu bệnh này khi gieo cấy là cần thiết. Đồng thời, việc kiểm tra và điều chỉnh cơ cấu giống lúa, lựa chọn những giống có khả năng đề kháng bệnh tốt, giảm thiểu việc trồng những giống dễ mắc bệnh, nhất là trong mùa hè thu, là vô cùng quan trọng. Thêm vào đó, việc xử lý hạt giống trước khi gieo trồng, đặc biệt là khi phát hiện lô hạt bị nhiễm bệnh, cũng có thể giúp giảm bớt nguy cơ bệnh lây lan.
Thường xuyên thăm đồng
Để ngăn chặn bệnh, không chỉ cần sử dụng giống lúa có khả năng kháng bệnh, bà con cũng nên thường xuyên tiến hành kiểm tra cánh đồng, đặc biệt sau những trận mưa giông, bão. Khi phát hiện dấu hiệu của bệnh, bà con cần giữ mực nước trong ruộng ở mức 3 – 5cm, ngừng việc bón phân đạm, các loại phân bón lá, không sử dụng các chất kích thích sinh trưởng và luôn duy trì đủ nước trong ruộng.
Biện pháp canh tác
Để phòng chống bệnh bạc lá lúa, nông dân nên áp dụng các kỹ thuật canh tác tiên tiến như SRI, 3 giảm, 3 tăng, 1 phải 5 giảm, và quản lý dịch hại tổng hợp IPM. Thực hiện cách cấy thưa, chỉ cấy 1 – 2 dảnh/khóm, sau đó thực hiện bón lót sâu, bón thúc sớm và tập trung bón nặng phần đầu, nhẹ phần cuối cùng như bón cân đối NPK. Việc này giúp cây lúa phát triển mạnh mẽ và tăng khả năng đề kháng bệnh từ giai đoạn đầu.
Đối với những khu vực thường xuyên bị bệnh bạc lá, nên ưu tiên việc bón phân giàu lân và kali. Đối với những ruộng sâu hay dồn đạm cuối vụ, nông dân cần giảm lượng đạm. Đồng thời, bón tăng lân và kali để cây trở nên cứng cáp và lá dày, giảm nguy cơ mắc bệnh bạc lá vào cuối vụ. Lưu ý, nông dân nên bón lót sâu và bón thúc đẻ nhánh sớm ngay sau khi cấy khoảng 7 – 10 ngày.
Để phòng chống bệnh bạc lá lúa, việc tưới nước đúng cách sẽ giúp cây lúa trở nên cứng cáp, lá khỏe mạnh, từ đó tăng khả năng chống đổ và khả năng chống chịu bệnh bạc lá cũng như các loại dịch hại khác. Bên cạnh đó, nông dân có thể sử dụng phân bón NPK Big One F1 hoặc phân bón NPK BigOne Lúa F2 để bổ sung dinh dưỡng và tăng khả năng chống chịu sâu bệnh.
Kết luận, bệnh bạc lá lúa là một trong những bệnh phổ biến và gây ra thiệt hại lớn cho nông nghiệp. Tuy nhiên, bằng việc áp dụng các biện pháp phòng trừ đúng đắn, chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát được sự lây lan của bệnh bạc lá, bảo vệ vụ mùa lúa, và đảm bảo năng suất cao cùng với hiệu quả kinh tế.
FAQs: