Nhận biết triệu chứng thiếu trung vi lượng trên cây hồ tiêu
Cây hồ tiêu, một loại cây trồng quen thuộc với người dân Việt Nam từ hơn 150 năm trước, đã trở thành một trong những mặt hàng nông sản quan trọng, mang lại giá trị kinh tế cao và thu hút nhiều ngoại tệ. Với sản lượng xuất khẩu luôn nằm trong top 3 thế giới, hồ tiêu Việt Nam đã khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế bằng việc giữ vững kỷ lục sản xuất và xuất khẩu số một thế giới suốt 15 năm liền. Diện tích trồng tiêu cũng như năng suất và sản lượng đều tiếp tục tăng mạnh.
Một số triệu chứng thiếu dinh dưỡng trên lá cây hồ tiêu có thể nhận dạng như sau:
Thiếu Canxi (Ca):
Lá cây bắt đầu vàng hoặc mất màu, đặc biệt là lá trưởng thành. Biến đổi màu sắc bắt đầu từ rìa lá và lan dần vào trong, sau đó là các mô lá bị hoại tử. Vùng mô giữa gân chính và gân phụ gần chóp lá chuyển sang màu vàng nhạt.
Thiếu Magiê (Mg):
Triệu chứng thiếu hụt này xuất hiện trên lá già trước, sau đó lan sang lá non. Các mô lá ở giữa các gân chính bắt đầu biến màu vàng. Các đốm vàng xuất hiện, mép lá cong lên, và trong trường hợp thiếu hụt nặng, cây có thể chết khô.
Thiếu Mangan (Mn):
Triệu chứng thường xuất hiện trầm trọng ở tầng lá phía trên của cây. Lá non chuyển sang màu trắng vàng, trong khi các gân chính và phụ của lá vẫn còn màu xanh.
Thiếu Sắt (Fe):
Triệu chứng đầu tiên xuất hiện ở các cành non, sau đó lan sang lá già. Giữa các gân chính của lá bắt đầu mất màu xanh. Màu trắc xuất hiện giữa các gân chính và gân phụ của lá non, tạo thành những chấm nhỏ trên mặt lá. Các gân phụ vẫn còn màu xanh, tạo thành mạng nhện rõ nét trên nền vàng nhợt nhạt của lá.
Thiếu Boron (B):
Cây trở nên lùn và các lóng cành ngắn lại, giảm số lượng cành. Lá non bị nhỏ, uốn cong, biến dạng, co dúm lại, bạc lá, có các vết hoại tử trên các gân chính. Chồi ngọn bị chết, các chồi bên cũng thui dần, hoa không hình thành, tỷ lệ đậu quả kém, quả dễ rụng, rễ sinh trưởng kém, lá bị dày lên.
Thiếu Kẽm (Zn):
Lá hẹp và nhỏ, phiến lá mất màu xanh, gân lá vẫn còn xanh. Các đốm chết xuất hiện khắp trên lá, kể cả gân lá, mép lá và chóp lá.
Ngoài ra, thói quen chọn phân đơn, tự phối trộn để bón trong thời gian dài cũng dẫn đến hiện tượng thiếu trung vi lượng nghiêm trọng khi cây đã hút các dưỡng chất này từ đất.
Việc bón nhiều phân vô cơ cũng làm giảm độ màu mỡ, đất chai cứng do thiếu hữu cơ, gây chua đất, pH đất giảm cũng ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dinh dưỡng, cũng như các trung vi lượng vị cố định trong đất không thể cho cây trồng hấp thu hiệu quả. Do đó, hiện tượng cây bị vàng lá, lá nhỏ, chùn đọt, thui đọt và rễ phát triển kém là do thiếu hầu hết các trung vi lượng được mô tả bên trên.
Áp dụng phân bón qua lá mang lại nhiều lợi ích cho cây trồng
Khi rễ bị tổn thương hoặc điều kiện đất không thích hợp, bộ rễ sẽ gặp khó khăn trong việc hấp thụ dinh dưỡng. Điều này đặc biệt quan trọng khi cây đang ở giai đoạn cần nhiều dinh dưỡng. Cây trồng có thể hấp thụ dinh dưỡng qua hai con đường: qua rễ và qua lá.
Trong cùng một khoảng thời gian, lá cây có thể hấp thụ lên đến 95% lượng dinh dưỡng được phun lên, trong khi rễ chỉ hấp thụ khoảng 10% lượng phân bón được bón vào đất, tùy thuộc vào loại chất dinh dưỡng. Tốc độ hấp thụ và vận chuyển dinh dưỡng qua lá cũng nhanh hơn gấp 30 lần so với qua rễ.
Phân bón lá trở nên rất quan trọng trong những điều kiện mà cây trồng bị suy yếu bộ rễ hoặc bị mất cân đối về dinh dưỡng. Khi đó, phân bón lá sẽ giúp cây vượt qua giai đoạn khó khăn, để phục hồi lại bằng bộ rễ của mình. Tuy nhiên, phân bón lá không thể thay thế hoàn toàn phân bón gốc.
Để chăm sóc cây trồng một cách hiệu quả, nông dân cần hiểu rõ về sự phát triển của cây, đó là sự phát triển của thân và lá phải tương xứng với sự phát triển của bộ rễ. Tiếp theo, tình trạng đất canh tác cần phải tơi xốp, giữ ẩm tốt và đặc biệt là pH đất phải đạt ngưỡng 5.5-6.0.
FAQs: