Bệnh thán thư là một trong những vấn đề nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến sự phát triển của cây sầu riêng. Bệnh thường xuyên tác động đến lá, hoa và quả của cây. Trong những trường hợp nghiêm trọng, cây có thể mất nhiều lá, sụt cành và phát triển kém. Trong bài viết này, sẽ chia sẻ về nguyên nhân, điều kiện gây bệnh, triệu chứng cũng như kinh nghiệm phòng và chữa trị bệnh thán thư sầu riêng một cách hiệu quả.
Nguyên nhân hình thành bệnh thán thư sầu riêng
Nguyên nhân chính gây ra bệnh thán sầu riêng là do nấm Colletotrichum gloeosporioides. Bệnh này lan truyền khá nhanh. Nếu trong vườn có một cây bị nhiễm bệnh, nấm sẽ nhanh chóng lan sang các cây khác. Bào tử nấm trên cây nhiễm bệnh có thể truyền qua gió hoặc rơi xuống đất, từ đó lan qua nước tưới hoặc mưa.
Điều kiện môi trường bệnh thán thư phát triển và lây lan
Trong mùa mưa, điều kiện thích hợp cho sự xâm nhiễm và phát triển của bệnh thán thư trên cây sầu riêng là rất lớn. Khi mưa, những vườn có đất trũng dễ bị đọng nước, tạo điều kiện lý tưởng cho nấm bệnh tấn công vào rễ cây. Bên cạnh đó, một số yếu tố khác cũng tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của bào tử nấm, bao gồm:
Bệnh thán thư sầu riêng là gì và cách phòng trừ hiệu quả
- Việc chăm sóc cây không đúng cách như bón phân không đúng liều lượng, tưới nước không đều đặn có thể tạo ra môi trường nhiễm bệnh cho cây.
- Cây không được cắt tỉa gọn gàng, tán lá quá rậm, vườn thiếu ánh sáng cũng làm tăng độ ẩm và tạo điều kiện cho bào tử nấm phát triển và gây bệnh.
- Đất trồng không được cải tạo tốt, thiếu chất hữu cơ khiến cây thiếu hụt chất dinh dưỡng và mất sức đề kháng. Điều này cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh thán thư trên cây.
- Bệnh thán thư sầu riêng có thể bắt đầu từ các vết thương do côn trùng gây ra hoặc do các vết rách do gió thổi mạnh.
- Hệ thống thoát nước của vườn không ổn định cũng là môi trường lý tưởng để nấm bệnh phát triển trên cây.
Dấu hiệu khi nhiễm nấm Colletotrichum gloeosporioides
Tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu về các dấu hiệu nhận biết khi cây sầu riêng bị nhiễm bệnh thán thư. Các triệu chứng của bệnh này thường khác nhau tùy thuộc vào vị trí bị tác động trên cây. Dưới đây là các biểu hiện thường gặp trên lá, hoa và trái khi cây bị tấn công bởi nấm bệnh:
Bệnh thán thư xuất hiện ở lá sầu riêng
Bệnh thán thư trên cây sầu riêng thường phát triển trên các lá già hoặc lá bánh tẻ. Ban đầu, lá sẽ xuất hiện các vết lỗ nhỏ, sau đó lan thành các mảng lớn có màu nâu sẫm hoặc đen. Đặc điểm của vết bệnh là hình tròn đồng tâm hoặc không đều, thường đi kèm với các đường vân gợn sóng và những hạt nhỏ nằm trên là bào tử của nấm. Ban đầu, các vết bệnh thường xuất hiện ở phần chóp hoặc mép lá, sau đó lan dần vào bên trong lá.
Bệnh thán thư xuất hiện ở hoa sầu riêng
Khi hoa bị nhiễm nấm, sẽ xuất hiện những đốm li ti màu nâu nhạt hoặc đen, lan dần ra và cuối cùng khiến hoa rụng. Đặc biệt, các vết bệnh thường tập trung ở cánh hoa hoặc nhụy. Khi hoa sầu riêng bị nhiễm bệnh, thường sẽ rụng sớm, đặc biệt là trước khi hoa nở hoàn toàn, gây ảnh hưởng đến năng suất của cây.
Bệnh thán thư ở quả sầu riêng
Khi trái sầu riêng bị nhiễm thán thư, chúng thường xuất hiện các vết đốm nhỏ màu nâu ở hốc gai, sau đó lan rộng đến phần còn lại của trái, cuối cùng dẫn đến việc trái rụng. Những trường hợp nặng, các vết bệnh sẽ chuyển sang màu đen ở phần giữa, kèm theo một vòng vàng ở phía bên ngoài. Bệnh thán thư trên trái sầu riêng lây lan rất nhanh và tấn công trên diện rộng, gây ra tình trạng trái thối đen và rụng dần.
Bệnh thán thư sầu riêng là gì và cách phòng trừ
Biện pháp phòng trừ thán thư sầu riêng
Quả sầu riêng bị nhiễm bệnh thường có những vết đốm nhỏ màu nâu rõ nét ở hốc gai. Với những trường hợp nặng, các vết này sẽ chuyển sang màu đen ở phần trung tâm và có vòng vàng ở phía ngoài, sau đó lan rộng ra, dần dần làm quả rụng.
Biện pháp canh tác:
- Cung cấp đủ nước cho cây và bón phân đúng cách.
- Cải tạo đất, tăng cường sử dụng các loại phân hữu cơ đã được ủ hoặc phân ủ bằng nấm trichoderma. Tưới bổ sung định kỳ các chế phẩm vi sinh vật vào đất.
- Giữ độ ẩm cho đất trong mùa khô bằng cỏ dại hoặc vật liệu hữu cơ.
- Cắt tỉa cành để tạo tán phù hợp cho cây, làm cho vườn thông thoáng hơn.
- Phòng trừ sâu bệnh bằng cách phun thuốc phòng trừ nấm bệnh và côn trùng định kỳ.
- Đối với vườn cây con, cần bảo vệ chúng khỏi ánh nắng trực tiếp.
- Thường xuyên kiểm tra vườn để phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh.
- Tiến hành cắt tỉa các cành lá, hoa, quả bị nhiễm bệnh và tiêu hủy chúng để ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
Biện pháp sinh học:
Bà con nông dân có thể sử dụng chế phẩm sinh học, được chiết xuất 100% từ nguồn nguyên liệu tự nhiên nhập khẩu từ các nước có nền nông nghiệp phát triển như Israel và Nhật Bản. Chế phẩm này cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây trồng, đồng thời có tác dụng cải tạo đất và kích thích sự sinh trưởng của cây. Hệ vi sinh vật đặc biệt trong chế phẩm giúp ngăn chặn hiệu quả sự tấn công của các loại nấm và sâu bệnh, đặc biệt là nấm gây ra bệnh thán thư trên cây sầu riêng.
Biện pháp hóa học:
Để phòng trừ bệnh hoặc khi phát hiện bệnh sớm (có các dấu hiệu như bỏng nhỏ ở đầu lá), bà con có thể sử dụng các loại thuốc phun có hoạt chất phòng trừ bệnh như Mancozeb, Hexaconazole.
Trong trường hợp bệnh đã nặng, cần phải điều trị ngay bằng các loại thuốc có hoạt chất đặc hiệu như Metalaxyl, Azoxystrobin + Difenoconazole, Propiconazole + Difenoconazole.
Hướng dẫn xịt 2-3 lần cho đến khi vùng bị nhiễm bệnh khô hẳn. Mỗi lần xịt, cần sử dụng một gốc phun khác nhau.
Hậu quả của thán thư sầu riêng rất nghiêm trọng
Bệnh thán thư gây ra nhiều tổn hại nghiêm trọng cho sự phát triển và sinh trưởng của cây sầu riêng. Dưới đây là một số hậu quả mà bệnh này gây ra:
- Đối với lá: Các vết bệnh làm cho lá bị thủng, cháy, và rụng sớm, dẫn đến việc nhánh trơ trụi lá và mất khả năng quang hợp. Điều này ảnh hưởng đến quá trình hấp thu và chuyển hóa chất hữu cơ của cây.
- Đối với hoa: Bệnh thán thư làm cho cây mất khả năng ra hoa và kết trái, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất của mùa vụ.
- Đối với cây sầu riêng con: Các triệu chứng của bệnh có thể là khô ngọn, rụng lá toàn bộ và thậm chí gây chết cây.
Tổng kết
Trong bài viết này, Phân bón Canada đã cung cấp cho bà con những thông tin hữu ích về nguyên nhân, triệu chứng và kinh nghiệm phòng trị bệnh thán thư sầu riêng. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp bà con kiểm soát và phòng tránh bệnh hiệu quả, từ đó tăng năng suất và chất lượng của cây, đồng thời mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nhà nông.
Đọc thêm:
